🔹 1. Genel Sorular
1. Çeviri nedir?
Bir metnin ya da konuşmanın bir dilden başka bir dile anlam ve bağlam korunarak aktarılmasıdır.
2. Tercüme ile çeviri arasında fark var mı?
Günlük kullanımda aynı anlamda kullanılır; ancak teknik olarak “çeviri” yazılı, “tercüme” sözlü aktarımı ifade eder.
3. Yeminli tercüme ne demektir?
Resmî kurumlarca kabul edilen, yeminli tercüman tarafından imzalanıp kaşelenen çeviridir.
4. Noter onaylı çeviri nedir?
Yeminli tercümanın yaptığı çevirinin noter tarafından tasdik edilmesidir.
5. Noter onaylı çeviri hangi durumlarda gerekir?
Vize, diploma, doğum belgesi, vekaletname, evlilik belgesi gibi resmî evraklarda istenir.
6. Yeminli tercüman kimdir?
Noter huzurunda yemin etmiş, çevirilerinin doğruluğundan hukuken sorumlu kişidir.
7. Apostil onayı nedir?
Uluslararası geçerlilik için belgelerin resmen tasdik edilmesidir.
8. Hangi belgeler çeviriye en çok ihtiyaç duyar?
Diploma, kimlik, pasaport, sözleşme, teknik doküman, katalog, kullanım kılavuzu.
9. Profesyonel çeviri neden önemlidir?
Hatalı çeviriler yasal, ticari veya teknik kayıplara yol açabilir.
10. Google Translate profesyonel çevirinin yerini tutar mı?
Hayır. Makine çevirileri bağlam, terminoloji ve üslup hatalarına açıktır.
🔹 2. Çeviri Türleri
11. Yazılı çeviri nedir?
Yazılı belgelerin bir dilden diğerine aktarılmasıdır.
12. Sözlü çeviri nedir?
Konuşmaların anında çevrilmesidir (simultane, ardıl vb.).
13. Simultane tercüme nedir?
Konuşmayla eşzamanlı yapılan çeviridir; genelde kulaklık ve kabinle yapılır.
14. Ardıl tercüme nedir?
Konuşmacı durduktan sonra yapılan sözlü çeviridir.
15. Teknik çeviri nedir?
Mühendislik, enerji, yazılım, makine, medikal gibi teknik konuların çevirisidir.
16. Hukuki çeviri nedir?
Sözleşmeler, mahkeme kararları, kanun metinleri gibi belgelerin çevirisidir.
17. Finansal çeviri nedir?
Bilanço, rapor, yatırım dokümanları gibi mali metinlerin çevrilmesidir.
18. Medikal çeviri nedir?
Tıbbi cihaz, ilaç prospektüsü, klinik rapor gibi belgelerin çevirisidir.
19. Akademik çeviri nedir?
Makale, tez, bilimsel araştırma gibi akademik içeriklerin çevrilmesidir.
20. Web sitesi çevirisi nedir?
Markaların veya kurumların dijital varlıklarının başka dillere çevrilmesidir.
🔹 3. Sektör ve Uygulamalar
21. Çeviri sektörü ne kadar büyüktür?
Dünya genelinde 60 milyar doların üzerinde bir hacme sahiptir (2024 itibarıyla).
22. Türkiye’de çeviri sektörü gelişmiş mi?
Evet, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir merkezli olarak hızlı büyüyor.
23. Çeviri ofisi nasıl çalışır?
Projeyi alır, uygun tercüman atar, redaksiyon ve kalite kontrol süreci uygular.
24. Bir çeviri projesi nasıl yönetilir?
Müşteri brief’i alınır, teslim tarihi belirlenir, terminoloji seti oluşturulur.
25. Freelance çevirmen kimdir?
Bağımsız olarak proje bazlı çalışan profesyonel çevirmen.
26. Çeviri belleği nedir (TM)?
Daha önce çevrilmiş cümleleri depolayarak tutarlılık sağlayan araçtır.
27. CAT tool nedir?
Computer-Assisted Translation Tool – Bilgisayar destekli çeviri yazılımıdır (Trados, MemoQ vb.).
28. Makine çevirisi (MT) nedir?
Yapay zekâ tarafından otomatik yapılan çeviridir.
29. Post-editing nedir?
Makine çevirisinin profesyonel çevirmen tarafından düzeltilmesidir.
30. Terminoloji yönetimi neden önemlidir?
Sektörel tutarlılık ve marka dilini korumak için gereklidir.
🔹 4. Kalite ve Denetim
31. Kaliteli çeviri nasıl anlaşılır?
Akıcı, doğru, terminolojik olarak tutarlı ve bağlama uygun olmalıdır.
32. Revizyon nedir?
Çevirinin ikinci bir uzman tarafından kontrol edilmesidir.
33. Redaksiyon nedir?
Dilbilgisi, üslup ve akıcılık açısından yapılan son düzenleme.
34. Proofreading ne işe yarar?
Son teslim öncesi imla ve biçimsel hataların giderilmesidir.
35. ISO 17100 standardı nedir?
Uluslararası çeviri hizmeti kalite standardıdır.
36. Çeviri hatası nasıl önlenir?
Terminoloji yönetimi, proofreading ve ikinci göz kontrolüyle.
37. Confidentiality nedir?
Müşteri belgelerinin gizlilik esasına göre korunması.
38. QA (Quality Assurance) ne işe yarar?
Çevirinin hatasız ve kurumsal standartlara uygun olmasını sağlar.
39. Back translation nedir?
Çevrilen metnin tekrar orijinal dile çevrilerek kontrol edilmesi.
40. Müşteri onayı ne zaman alınır?
Teslim öncesi kalite kontrol tamamlandıktan sonra.
🔹 5. Fiyatlandırma ve Süre
41. Çeviri ücretleri nasıl belirlenir?
Genellikle kelime, sayfa veya karakter bazında hesaplanır.
42. 1 sayfa kaç kelimedir?
Yaklaşık 200-250 kelime olarak kabul edilir.
43. Hangi diller daha pahalıdır?
Japonca, Çince, İskandinav dilleri ve nadir diller genellikle daha pahalıdır.
44. Noter onay ücreti kime aittir?
Genellikle müşteriye aittir, çeviri ücretine dâhil edilmez.
45. Acil çeviri ücreti nasıl hesaplanır?
Teslim süresi kısaldıkça %25–50 oranında ek ücret uygulanabilir.
46. Minimum ücret var mı?
Evet, kısa metinler için genellikle bir minimum hizmet bedeli alınır.
47. Sayfa ücreti mi kelime ücreti mi daha avantajlıdır?
Metnin türüne göre değişir; teknik metinlerde kelime bazlı ücret daha adildir.
48. Sözlü çeviri ücretleri nasıl hesaplanır?
Genellikle saatlik veya günlük bazda fiyatlandırılır.
49. Ödeme koşulları nasıldır?
Kurumsal müşterilerde genellikle 7–30 gün vade uygulanır.
50. Tekrar eden metinlerde indirim yapılır mı?
Evet, CAT tool kullanan ofislerde yapılır.
🔹 6. Teknoloji ve Yapay Zekâ
51. Yapay zekâ çevirmenleri işsiz bırakır mı?
Hayır; ama süreci hızlandırır. İnsan kontrolü şarttır.
52. En yaygın yapay zekâ çeviri sistemleri hangileridir?
DeepL, Google Translate, Microsoft Translator, ChatGPT.
53. Post-editing neden önemlidir?
AI çevirilerin bağlam hatalarını düzeltmek için.
54. AI çevirisi hangi alanlarda kullanılabilir?
Kişisel e-postalar, ön inceleme çevirileri, bilgi amaçlı içerikler.
55. Profesyonel belgelerde AI çevirisi kullanılmalı mı?
Hayır, hukuki veya teknik belgelerde önerilmez.
56. Terminoloji veri tabanı ne işe yarar?
Belirli terimlerin her zaman aynı şekilde çevrilmesini sağlar.
57. Trados nedir?
En çok kullanılan profesyonel çeviri belleği yazılımıdır.
58. MemoQ nedir?
Çevirmenler arası ortak çalışma imkânı sunan CAT aracıdır.
59. Lokalizasyon ne demek?
Bir içeriği sadece çevirmek değil, kültürel olarak hedef dile uyarlamak.
60. Transcreation nedir?
Yaratıcı çeviri — özellikle reklam ve pazarlama metinlerinde kullanılır.
🔹 7. Eğitim ve Kariyer
61. Çevirmen nasıl olunur?
Dil bölümlerinden mezun olarak veya profesyonel sertifika programlarıyla.
62. En çok hangi dillerde iş bulunur?
İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusça, Arapça.
63. Yeni başlayan biri ne kadar kazanır?
Tecrübeye göre değişir; kelime başı 0.02–0.05 USD civarında.
64. Freelance mi ofis mi daha avantajlı?
Freelance esnek, ofis düzenli gelir sağlar.
65. Çeviri bölümü okumak zorunlu mu?
Hayır, ama dil yeterliliği ve yazılı ifade becerisi şarttır.
66. Çeviri portföyü nasıl oluşturulur?
Yaptığınız çevirileri örnek olarak toplayarak.
67. En çok hangi sektörler çevirmen arıyor?
Enerji, hukuk, medikal, yazılım, akademik alanlar.
68. Çevirmen olmak için hangi beceriler gerekir?
Dil bilgisi, araştırma yeteneği, terminoloji hakimiyeti, sabır.
69. Sertifikalı çevirmen nedir?
Resmî veya uluslararası geçerliliği olan belgeye sahip profesyonel.
70. Çevirmenler nasıl güncel kalır?
Sektörel yayınları takip ederek, terminoloji eğitimi alarak.
🔹 8. Müşteri İletişimi
71. Çeviri brief’i nedir?
Müşterinin beklentilerini, hedef dili, formatı belirten yönlendirme notudur.
72. Teslim süresi nasıl belirlenir?
Metin uzunluğu, türü ve aciliyetine göre.
73. Revizyon hakkı var mı?
Evet, genellikle 1 ücretsiz revizyon hakkı sunulur.
74. Teslimat formatı nasıl olur?
Word, PDF, Excel, PowerPoint veya özel formatlarda.
75. Tercüme sonrası destek verilir mi?
Kurumsal ofisler genellikle düzeltme veya güncelleme desteği sağlar.
76. Online çeviri hizmeti güvenli midir?
Kurumsal firmalarda SSL korumalı sistemlerle güvenlidir.
77. Gizlilik sözleşmesi yapılabilir mi?
Evet, özellikle ticari veya hukuki belgelerde yapılır.
78. Kurumsal müşterilere özel fiyat var mı?
Evet, proje hacmine göre indirim uygulanabilir.
79. Terminoloji listesi kimden alınır?
Genellikle müşteriden veya önceki projelerden.
80. Proje takibi nasıl yapılır?
CRM veya çeviri yönetim sistemi üzerinden.
🔹 9. Uluslararası Süreçler
81. Apostil hangi ülkelerde geçerlidir?
Lahey Sözleşmesi’ne taraf ülkelerde.
82. Apostil ve noter farkı nedir?
Noter ülke içi, apostil uluslararası geçerlilik sağlar.
83. Konsolosluk onayı ne zaman gerekir?
Apostil geçerli değilse veya hedef ülke özel onay istiyorsa.
84. Akademik belgeler için hangi çeviri gerekir?
Yeminli ve noter onaylı çeviri.
85. Göçmenlik belgeleri nasıl çevrilir?
Yeminli tercüman tarafından ve doğruluk beyanıyla.
86. Vize evrakları hangi dillerde çevrilmeli?
Genellikle İngilizce veya hedef ülkenin resmi dili.
87. Uluslararası sözleşmelerde çeviri kim yapar?
Alanında uzman hukuki çevirmen.
88. Patent çevirisi kimlere verilir?
Teknik bilgiye sahip uzman çevirmenlere.
89. Akademik yayınlar için hangi format gerekir?
APA veya hedef derginin formatına uygun.
90. Kültürel uyarlama neden önemlidir?
Metnin hedef kitleye doğal görünmesini sağlar.
🔹 10. Sektörün Geleceği
91. Çeviri sektörü büyümeye devam eder mi?
Evet, küreselleşme ve dijitalleşme nedeniyle hızla büyüyor.
92. Hangi diller yükselişte?
Çince, Arapça, İspanyolca, Korece.
93. AI çevirisi çevirmenlerin rolünü değiştirir mi?
Evet, daha çok editörlük ve kalite denetimine kayıyor.
94. Sektörde en büyük trend nedir?
Makine çevirisi + insan post-editing hibrit modeli.
95. Online çeviri platformları artacak mı?
Evet, özellikle SaaS tabanlı sistemler yaygınlaşıyor.
96. Terminoloji yapay zekâ ile yönetilebilir mi?
Evet, birçok sistem artık otomatik öneriler sunuyor.
97. Sesli çeviri geleceği nasıl şekillendiriyor?
Gerçek zamanlı simultane AI çözümleri hızla gelişiyor.
98. Freelance platformları sektörü nasıl etkiliyor?
Rekabeti artırıyor ama global erişim sağlıyor.
99. Çeviri ofisleri nasıl fark yaratabilir?
Uzmanlık alanlarına odaklanarak ve kalite garantisi sunarak.
100. Çevirinin geleceği ne yönde ilerliyor?
Yapay zekâ destekli, çok dilli, hız odaklı ama insan kontrolünde bir döneme doğru.
