Teknoloji destekli çeviri, özellikle uzaktan sözlü çeviri (Remote Interpreting) ve video konferans çevirisi (VRI) aracılığıyla sağlık çevirmenlerine yeni fırsatlar sunarken, aynı zamanda çalışma koşulları ve çeviri performansı üzerinde önemli pratik zorluklar yaratmaktadır.
İncelenen çalışmalara göre, çevirmenlerin teknoloji destekli çalışmada karşılaştığı pratik zorluklar ve çalışma koşulları şunlardır:
Çevirmenler Üzerindeki Pratik Zorluklar ve Kısıtlamalar
Uzaktan sözlü çeviri (eşzamanlı çeviri modu da dahil olmak üzere) yapan çevirmenler, çeviri sürecini doğrudan etkileyen çeşitli teknik ve iletişimsel zorluklarla karşılaşmışlardır:
- Teknik Sorunlar ve Altyapı Eksiklikleri:
- Çeviri sürecinde beklenmedik teknik sorunların yaşanması.
- İnternet bağlantısının süreksizliği (discontinuity).
- Video konferans çevirisinde karşılaşılan düşük ses kalitesi.
- Hastaların teknolojiye erişimde eşitsizlik yaşaması (unequal patient access).
- İletişim ve Anlama Kısıtlılıkları:
- Sözel olmayan iletişim unsurlarına erişimin kısıtlılığı.
- Çevirmenler, uzaktan çeviriyi yerinde çeviriye tercih etmeme nedeni olarak, hastanın anlaşılmayan aksanını öne sürmüşlerdir.
- Eğitim ve Standartlaştırma Eksikliği:
- Uzaktan sözlü çevirinin yaygınlaşması, teknolojik sistemler konusunda eğitim sağlayan standartlaştırılmış platformlarda eksiklik gibi zorlukları beraberinde getirmiştir. Bu durum, çevirmenlerin çeşitli sistemler konusunda eğitim almasını gerektirmektedir.
- Çevirmenler, uzaktan sözlü çevirinin getirdiği sıkıntıları azaltmak için çeviri platformlarına adaptasyon sağlama ve teknoloji kullanımını pekiştirme yöntemlerine başvurduklarını belirtmişlerdir, bu da adaptasyon ve esneklik (adaptability and flexibility) kavramlarının önemini artırmaktadır.
Çalışma Ortamı ve Koşulları
Teknoloji destekli çeviri, çevirmenlerin çalışma ortamını ve fiziksel durumlarını etkileyen yeni çalışma şartlarını gündeme getirmiştir:
- Fiziksel Ağrılar ve Süreklilik:
- Çevrimiçi çalışma ortamının, çevirinin ara vermeksizin yapılmasına ve bu hareketsizliğe bağlı olarak fiziksel ağrının oluşmasına neden olduğu dile getirilmiştir.
- Evden Çalışma ve Ekipman Eksikliği:
- Video konferans çevirisi (VRI) hizmeti sunulan ortam konusunda katılımcıların büyük bir kısmı (%85), evden çalıştığını belirtmiştir.
- Katılımcıların önemli bir çoğunluğu (%85), çeviri hizmeti için hastaneler tarafından görüntü destekli bir cihazın sağlanmadığını ifade etmiştir.
- Çalışma Standartları İhtiyacı:
- Çevirmen yanıtları, çevrimiçi sözlü çeviri için belirli çalışma standartlarının getirilmesi ve çeviri araçlarının kontrolünün işverenler tarafından sürekli olarak sağlanarak sorumluluğun paylaşılması konusuna kapı açtığı için bu hususların gerekliliğini vurgulamıştır.
Tüm bu zorluklara rağmen, uzaktan sözlü çeviri, çevirmene çalışma esnekliği (flexibility), kolay erişilebilirlik (convenient accessibility) ve maliyet verimliliği (cost effectiveness) gibi fırsatlar da sunmaktadır. Ancak çevirmenlerin çoğunun yerinde sözlü çeviriyi (%52) uzaktan sözlü çeviriye (%47) tercih ettiği gözlemlenmiştir.
Kaynak: Teknoloji Destekli Sağlık Çevirmenliği Üzerine Bir Alanyazın Çalışması A Literature Review on Technology-Assisted Healthcare Interpreting Araştırma Makalesi / Research Article Beyza Nur ZORLU, Arsun URAS https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4361458
